İlk adım, köpeğin korktuğu veya aşırı tepki verdiği şeyi net olarak belirlemektir. Bu:
Yüksek ses (örneğin: havai fişek, süpürge)
Belirli objeler (örneğin: tırnak makası)
Diğer köpekler ya da insanlar olabilir.
Bu aşamada, köpeğin beden dili iyi okunmalıdır: kulakları gerideyse, kuyruğu düşükse, göz bebekleri büyümüşse, titreme varsa ya da kaçmaya çalışıyorsa korku tepkisi veriyor olabilir.
Her köpeğin bir reaksiyon eşiği vardır. Bu, uyaranın hangi mesafede veya şiddetteyken tepki verdiğini gösterir.
Örneğin, bir köpek 10 metre öteden başka bir köpek görünce sadece bakıyor ama 5 metreye indiğinde havlamaya başlıyorsa, tepki eşiği 5 metredir.
Duyarsızlaştırma çalışmaları her zaman bu eşik seviyesinin altında başlatılmalıdır.
Burada uyaran, köpeğin tepki vermeyeceği şekilde çok düşük seviyeden sunulur ve zamanla artırılır.
Örneğin:
Gürültü fobisinde, ilk olarak gök gürültüsü sesi çok düşük seste çalınır.
Sosyal korkularda, korkulan kişi uzakta durur.
Köpek bu seviyede sakin kalabildiğinde ödüllendirilir. Sonra seviye biraz artırılır.
Eğer köpek stres belirtisi gösterirse hemen geri çekilmek ve daha kolay bir seviyeye dönmek gerekir.
Bu, duyarsızlaştırmanın güçlendirilmiş halidir.
Köpeğin olumsuz duygularla bağdaştırdığı uyaran, şimdi olumlu bir şeyle eşleştirilir: genelde yüksek motivasyonlu bir ödül (lezzetli mama, oyuncak, övgü vs).
Örnek:
Gök gürültüsü sesi çaldığında, köpeğe sevdiği ödül maması verilir.
Böylece köpeğin zihninde "Bu ses = kötü" yerine "Bu ses = ödül geliyor" bağı kurulmaya başlanır.
Seanslar çok kısa (3-10 dakika) olmalı.
Günde 1-2 kez yapılabilir.
Her seviye başarıyla geçilmeden bir üst düzeye geçilmemelidir.
Geriye dönme (regresyon) olabilir, bu normaldir.
Her köpekte süreç farklı ilerler.
Seviye | Uyaran Yoğunluğu | Köpeğin Tepkisi | Uygulama |
---|---|---|---|
1 | Gök gürültüsü sesi %5 ses seviyesinde | Tepkisiz | Ödül ver |
2 | %10 ses | Kulak oynatıyor ama sakin | Ödül ver |
3 | %20 ses + hafif titreşim | Sedasyon yok | Ödül ver |
... | ... | ... | ... |
10 | Gerçek fırtına sırasında | Sakin kalıyor | Süreklilik sağla |
Flooding (ani yoğun maruz bırakma) köpeği travmatize eder ve güveninizi kaybettirir. Bu teknik önlenmelidir.
Köpek hiçbir zaman cezalandırılmamalıdır. Korku cezayla birleşirse fobi pekişir.
Gelişme gözlenmezse veya agresif tepkiler artıyorsa, bir pozitif yöntemlerle çalışan davranış uzmanına danışmak gerekir.